Over zoete en andere melk

De liefde voor lekker eten kreeg ik letterlijk met de paplepel mee. Mijn grootmoeder liet dagelijks wel één of ander heerlijk papje op haar stoof pruttelen. Voor speciallekes als rijstpap en vlaai kocht haar melk rechtstreeks bij de boer. De meer alledaagse bereidingen werden dan weer met ‘spul’ van de melkboer bereid. Liters heb ik van haar papjes gesmuld. Toen ik van school kwam, ging ik altijd eerst inspecteren wat ze in de aanbieding had. Beschuitenpap met vanille was mijn absolute favoriet maar ook van pudding met pasta werd ik blij. Ze leerde mij ook het principe van ‘hete dagen melksoep’ en bereidde ’s morgens  een pap met rijst of beschuiten en liet deze flink afkoelen. Heerlijk voedzaam en verfrissend was dit om op een zomerse dag te eten.

Melk 2.0  

Nu, zoveel jaren later ben ik nog altijd een grote ‘melkmuil’. Het advies ‘Drink maar lekker veel melk want daar voor je sterk en groot van’, volg ik nog steeds met plezier. Melk is dan ook een vaste bewoner van onze koelkast. ‘s Morgens dient het als gezelschap van havermout, overdag verdwijnt het wel eens in een koffie en ‘s avonds biedt het vaak troost voor het slapengaan. Mijn dochters zijn dan ook echte ‘milklovers’ en houden zowel van de zoete als van de hartige bereidingen die ik met melk maak. Meer dan eens wordt er hier gekibbeld over wie de kom mag uitlikken.

Zoetemelksaus of lekker veggie met melk

Ik ben zeker dat mijn grootmoeder fier zou zijn als ik haar ‘specialiteit’ met jullie deel. Nee! Het is voor een keer geen zoete pudding maar een veggie streekgerecht dat ik op jullie loslaat. Zoetemelksaus was één van de Vlaamse klassiekers die ze vaak -én zeker op goede vrijdag- op tafel toverde. Het gerecht heeft een lange geschiedenis  en is typisch voor de Denderstreek. Niettegenstaande de benaming ‘zoetemelk-saus’ is deze saus absoluut niét zoet. Het verwijst enkel naar het verschil tussen gewone melk (zoet) en botermelk (zuur). Dit gerecht is tevens het bewijs dat vegetarisch koken bijzonder authentiek kan zijn…

Wat heb je nodig voor 4 personen?

600g vastkokende aardappelen, 600g prinsessenboontjes, 8 eitjes , 7,5dl volle melk, 90g  melkerijboter, peper, zout en heel veel nootmuskaat.

Hoe ga je te werk?

Schil de aardappelen en maak de boontjes schoon.

Kook of stoom de aardappelen gaar. Hou ze warm.

Kook de eitjes in water en dit gedurende 4 minuten Zo zijn ze nog lekker lopend.

Neem een kom en laat de boter op een middelmatig vuur smelten. Blijf bij het vuur en wacht tot de boter bruin begint te kleuren.

Neem de kom van het vuur en laat het eventjes afkoelen.

Voeg de melk toe en breng de saus op smaak  met zout, peper en veel nootmuskaat en warm de saus nog even op.

Schik tot slot de aardappelen op een bord en leg er de boontjes bovenop.

Maak een kuiltje voor de zachtgekookte eitjes en overgiet met een flinke scheut zoetemelksaus.

 Graag wat meer pit? Strooi er dan fijngesnipperde ui over en serveer er een flinke schep mosterd bij.

Over oude melksoepen en puddingen

Ik ging tot slot even grasduinen in ‘Ons Kookboekje’ , een vooroorlogse editie van het kookboek van de boerinnenbond. Ik vond er een volledig hoofdstuk in het oud ‘Vlaamsch’ over melksoepen, een gebruik dat nagenoeg uit onze keuken verdwenen. Maar niet getreurd! Hierbij wat inspiratie  uit één van mijn geweldigste boeken….

  1. Melk met beschuit : 2l meik, 4 bescuiten, 50g suiker en een snuifje zout
  2. Bloempap : 2l melk, 50g suiker, 75g bloem en een snuifje zout
  3. Melksoep met tapioca : 2l melk, 50g suiker, 3 el tapioca en een snuifje zout
  4. Melksoep met rijst : 2l melk, 50g suiker, 75g rijst en een snuifje zout
  5. Zomerse melksoep : 2l melk, 50g suiker, ‘ beschuiten, een vanille stok en een snuifje zout
  6. Biermelksoep : 1l bier, 1 l melk, 75g havermout en 100g suiker.

Geef een reactie

2 Comments

  1. 9.14.16

    Hmmm doet me denken aan ‘papsaus’. Schelletje jonge kaas, gekookte patatjes erop, karnemelksaus (ook met roux van bruine boter) en een zachtgekookt eitje.. Alles mengen en optioneel een rauw gesneden ajuintje… Zalig!